หน้าแรก > สัมผัสน่าน ล้านนาตะวันออก > เตา, ไค, ไก - สาหร่ายน้ำจืด |
|
|
|
|
ไป เก็บ เตา บ้านนาคูหา ที่จ.น่าน
สาหร่ายน้ำจืด (เตา) เป็นสินค้าทางการเกษตรที่ขึ้นชื่อของตำบลสวนเขื่อน โดยมีแหล่งผลิตอยู่ที่บ้านนาคูหา หมู่ที่ ๕ ตำบลสวนเขื่อน สาหร่ายที่นี่เป็นสาหร่ายที่เกิดจากธรรมชาติ เป็นชนิดที่เรียกว่า สไปโรไจรา (SPIROGYRA SPP.) ซึ่งขึ้นในน้ำสะอาดเท่านั้น ปัจจุบันมีการเพาะเลี้ยงในแหล่งน้ำ ไม่มีการใส่ปุ๋ยหรือสารเคมีใด ๆ สามารถนำมาปรุงอาหารได้หลายชนิด เช่น ตำเตา ข้าวเกรียบ ไข่เจียว และยังนำไปแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ มากมาย ไม่ว่าจะเป็นสบู่ ผลิตภัณฑ์บำรุงผม เวชภัณฑ์บำรุงผิวหน้า คุณค่าทางโภชนการของสาหร่ายเตามีมากมาย รวมถึงยังมีสารต้านอนุมูลอิสระอีกด้วย ความเชื่อของท้องถิ่นที่นี้จะไม่เก็บสาหร่าย (เตา) ในวันพระ
กิจกรรมการเรียนรู้
- ใช้ไม้ยาวประมาณ ๑ เมตร ค่อยๆ พันสาหร่ายขึ้นจากบ่อ แล้วใช้มือรูดใส่ภาชนะที่เตรียมไว้ เก็บมาแล้ว นำมาล้างน้ำให้สะอาด จากนั้นบีบเอาน้ำออก โดยใส่กระป๋อง แล้วใช้เครื่องบีบน้ำออก ก็จะได้เส้นสาหร่ายที่มีลักษณะนุ่มมือ เหมือนเส้นไหม สามารถรับประทานได้สดๆ หรือจะนำมาประกอบอาหาร เช่น ตำเตา หรือ สาหร่ายชุบไข่ทอด ก็ได้
|
|
แปรรูป ไก สาหร่ายน้ำจืด กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรหนองบัว
ไก เป็นสาหร่ายน้ำจืดขนาดใหญ่ที่ขึ้นอยู่บนก้อนหินที่พื้นท้องน้ำ มีลักษณะเป็นเส้นสายยาว สีเขียวสด ความยาวประมาณ ๑-๒ เมตร เมื่อเจริญเต็มที่จะมองเห็นเป็นเส้นสายสีเขียวเต็มท้องน้ำ มักเจริญอยู่ในบริเวณที่เป็นหาดหินและกรวด มีความลึกระหว่าง ๓๐-๕๐ เซนติเมตร คุณภาพอยู่ในระดับดีถึงปานกลาง น้ำใสและไหลเอื่อยๆ พบมากในฤดูหนาวจนถึงฤดูฝน ระหว่างเดือนพฤศจิกายน-พฤษภาคม ของทุกปี ในลำน้ำน่านจะพบสาหร่ายไกได้ตั้งแต่ต้นน้ำอำเภอทุ่งช้างเรื่อยไปจนถึงปลาย น้ำอำเภอเวียงสา แต่พบมากที่สุดที่อำเภอท่าวังผา โดยไกจะมีอยู่ ๓ ชนิด คือ ๑. ไกเหนียว หรือ ไกค่าง มีสีเขียวเข้ม เป็นเส้นยาว ๒. ไกเปื่อย หรือ ไกไหม เป็นเส้นฝอยเล็ก เกาะตามหินเป็นกระจุก ๓. ไกต๊ะ อยู่ปนอยู่กับไกไหม เส้นสั้นมาก
กิจกรรมเรียนรู้วิธีการแปรรูปไก สาหร่ายน้ำจืด
- นำไกที่ได้จากลำน้ำล้างด้วยน้ำสะอาด ๑๐ ๑๓ ครั้ง
- ขยี้ให้เป็นเส้นฝอยของสาหร่ายแยกออกจากกัน
- นำไปวางไว้บนตระแกรงที่ทำด้วยไม้ไผ่และหญ้าคา ตากแดดให้แห้งประมาณ ๑ แดด
- จากนั้นนำไกที่แห้งแล้วไปอบในตู้อบให้แห้งอีกครั้ง จึงนำมาประกอบอาหาร ชนิด ต่าง ๆ ตามต้องการ
กิจกรรมการเรียนรู้การทำไกแผ่น
- นำไกที่อบแล้วมาปรุงรสด้วยเกลือสินเธาว์ ผสมน้ำตาลเล็กน้อย เพิ่มรสด้วยเมล็ดงา
- เคี้ยวให้เป็นเนื้อเดียวกัน จากนั้นทำเป็นแผ่นบาง ๆ ขนาดพอประมาณ
- ผึ่งให้แห้ง แล้วนำมาทอด
|
|
|
|
|
ที่มาของภาพ และข้อมูล :
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย
สำนักงานจังหวัดน่าน
ททท. สำนักงานแพร่ |